Ethiopia –đất nước phía đông châu Phi là một trong những điểm đến khiến nhiều du khách tò mò nhất. Một đất nước có lịch sử lâu đời, đa sắc tộc và văn hóa truyền thống phong phú chắc chắn sẽ tiềm ẩn nhiều điều ấn tượng nhưng có lẽ đặc sắc nhất phải kể đến những phong tục kì quặc của ba bộ tộc Hamar, Dassanech và Mursi.
Người Mursi và những chiếc đĩa môi
Nếu bạn trông thấy những người dân bản địa cùng chiếc đĩa môi khổng lồ trang trí hoa văn bắt mắt, đó chính xác là người của bộ lạc Mursi. Người Mursi có tục đeo đĩa môi từ xa xưa, phụ nữ rạch môi dưới và đặt những chiếc đĩa vào đó để phân biệt mình với những nô lệ da đen. Việc đặt đĩa thường diễn ra với những đứa trẻ 15, 16 tuổi và thay bằng những chiếc đĩa lớn hơn khi chúng trưởng thành. Đĩa thường được các cô gái tự làm với kích thước và trang trí khác nhau. Màu sắc đĩa môi được chia làm 4 loại: đĩa môi đỏ, nâu đỏ, đen và một màu đất sét tự nhiên hoặc màu trắng. Đĩa môi bằng gỗ lại chỉ được làm bởi những người đàn ông Mursi, dành tặng cho người phụ nữ chưa chồng.
Theo quan niệm của người Mursi, chiếc đĩa càng lớn thì người phụ nữ càng đẹp. Họ cũng cho rằng chiếc đĩa này có thể ngăn ngừa ma quỷ nhập vào người. Phong tục đeo đĩa môi được thực hiện từ 6 tháng đến 1 năm trước khi cưới. Việc đeo đĩa môi đánh dấu sự trưởng thành của một cô gái Mursi. Những ai đeo đĩa môi sẽ nhận được sự tôn trọng nhất định.
Xưa kia người Mursi sinh sống trong rừng nay là công viên quốc gia Omo và ít được biết đến. Tuy nhiên, hiện nay bộ tộc Mursi được biết đến rộng rãi nhờ các phương tiện truyền thông và hấp dẫn nhiều du khách. Họ không phải những người hiền lành, ôn hòa và đã bị ảnh hưởng do du lịch, thường đòi tiền chụp ảnh của khách vì vậy bạn chỉ nên bấm máy khi hướng dẫn viên địa phương đã thỏa thuận xong khoản phí với người Mursi.
Phụ nữ Hamar cầu xin đàn ông đánh đập
Sống ở sâu trong thung lũng Omo, người Hamar là một trong những bộ tộc tôn trọng nghi lễ xa xưa nhất. Thay vì trốn chạy, những người phụ nữ Hamar lại cầu xin đàn ông đánh đập mình như một cách minh chứng cho tình yêu với anh ta.
Việc đánh đập diễn ra song song cùng nghi lễ nhảy bò dành riêng cho những người đàn ông. Để chứng minh sự trưởng thành, đàn ông Hamar cần thực hiện nghi thức nhảy qua lưng đàn gia súc 15 con mà không bị ngã. Thực hiện thành công nghi thức này thì chàng trai được coi là một maza – người đàn ông trưởng thành. Trong khi chàng trai thực hiện nhảy bò, những người phụ nữ đồng hành cùng anh ta sẽ hát vang để cổ vũ. Những người phụ nữ thân thiết với anh ta sẽ tình nguyện giơ lưng chịu đòn để thể hiện sự yêu thương của mình. Những maza khác của bộ tộc sử dụng gậy dài, nhỏ, đánh lên lưng người phụ nữ. Cho dù đau đớn hay rỉ máu, người phụ nữ Hamar tuyệt đối không kêu than. Thậm chí họ khiêu khích các maza đánh đau hơn và tranh nhau để được đánh.
Đối với phụ nữ Hamar, những vết sẹo trên người là minh chứng sự yêu thương, lòng can đảm, mạnh mẽ và cống hiến của mình với người đàn ông chứ không phải bạo hành. Khi người phụ nữ này gặp khó khăn, người đàn ông có trách nhiệm giúp đỡ họ như một cách “trả nợ”. Đối với những người yêu nhau, việc giơ lưng chịu đánh đập thể hiện tình yêu đôi lứa. Đàn ông Hamar được phép lấy bao nhiêu vợ tùy ý nhưng phụ nữ Hamar nhất định chỉ được lấy một chồng và trung thành với anh ta cho tới hết cuộc đời. Cho dù nhiều người cảm thấy bất công nhưng phụ nữ Hamar lại cảm thấy bình thường, họ vui vẻ đón nhận và tiếp tục phát huy phong tục kì quặc này.
Bộ tộc Dassanech và trang sức kì quặc
Dassanech là một bộ tộc nhỏ khoảng 200 nghìn người Dassanech sống hoang dã trong lãnh thổ trải dài từ hồ Turkana ở phía nam tới phía tây thung lũng Omo phía nam Ethiopia. Họ nổi tiếng bởi việc tạo ra những trang sức từ đồ thải như nắp chai, lông chim, vỏ sò…cùng rất nhiều các loại hạt.
Tất cả nam nữ trong bộ tộc đều ở trần và có sở thích làm đẹp từ phế liệu. Mọi thứ qua sự biến tấu và kết hợp của người Dassanech đều trở nên sặc sỡ và thú vị. Ngoài ra, họ còn làm đẹp bằng cách dùng vỏ cây rạch lên người để tạo thành những vết sẹo lồi lõm như một cách trang trí cho cơ thể. Bộ tộc Dassanech khá e dè và cẩn trọng khi tiếp xúc với người lạ, đôi khi còn xua đuổi những vị khách phương xa. Vì vậy khi tiếp cận với người Dassanech, du khách cần hết sức cẩn thận.
Bích Ngọc
Nguồn ảnh: Pixabay
